ผักผลไม้นั้นประกอบไปด้วยวิตามิน และแร่ธาตุหลากหลายชนิดที่เป็นประโยชน์ต่อกลไลต่างๆในร่างกาย ทั้งยังเป็นศูนย์รวมใยอาหาร ซึ่งเป็นสารอาหารที่ช่วยลดการ ดูดซึมของคอเลสเตอรอลและไขมัน ช่วยให้ระบบย่อย ระบบการขับถ่ายทำงานเป็นปกติ ทั้งนี้เพื่อให้ได้รับวิตามินและแร่ธาตุครบถ้วนสมบูรณ์และเกิดประโยชน์สูงสุดต่อสุขภาพ
เราจึงควรรับประทานผักผลไม้ให้หลากหลายชนิด นอกจากนี้สาเหตุที่ ผักผลไม้มีสีสันแตกต่างกัน มีกลิ่นหรือรสชาติที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว นั่นก็เพราะในผักผลไม้มีสารพิเศษที่เรียกว่า “ไฟโตนิวเทรียนท์ (phytonutrients)” หรือ “พฤกษเคมี” เป็นสารประกอบตามธรรมชาติที่พืชสร้างขึ้น ซึ่งร่างกายคนเราไม่สามารถสร้างเองได้ สารพฤกษเคมีที่อยู่ในผักผลไม้แสดงออกเป็นสารสีที่ต่างกัน มีประโยชน์อีกมากมาย ดังนี้
สารสีเขียว
พบในผักผลไม้ เช่น บร็อคโคลี คะน้า ผักชี บวบ หน่อไม้ฝรั่ง กุยช่าย ผักบุ้ง ผักโขม ผักปวยเล้ง ผักกาดหอม แตงกวา ถั่วลันเตา ฯลฯ สีเขียวในผักผลไม้นั้นเกิดจากสารคลอโรฟิลล์ และยังมีแร่ธาตุอื่นๆอีกหลายชนิด เช่น ซีแซนทีน ธาตุเหล็ก แคลเซียม และวิตามินบี 2 ที่ช่วยในการเผาผลาญอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรต เพิ่มภูมิคุ้มกันโรคและช่วยกำจัดฤทธิ์สารก่อมะเร็ง
สารสีแดง
ที่พบใน มะเขือเทศ พริกแดง แตงโม กระเจี๊ยบ บีทรูท ฯลฯ สารสำคัญคือ สารไลโคพีน (lycopene) และ เค็บไซซินเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นดี ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลต่างๆ ในร่างกาย โดยเฉพาะเซลล์ผิวหนัง และช่วยลดปริมาณไขมันตัวร้ายในเลือด ช่วยป้องกันการเกิดลิ่มเลือด ช่วยลดความเจ็บป่วย และเพิ่มการเผาผลาญไขมัน
สารสีเหลือง/ส้ม
ผักผลไม้ เช่น ฟักทอง มะละกอ มะม่วง ขมิ้นชัน ฯลฯ อุดมไปด้วยสารเบต้าแคโรทีน และฟลาโวนอยส์ มีบทบาทช่วยให้มองเห็นในที่มืดได้ดี ลดความเสื่อมของเซลล์ลูกตา ลดการเป็นต้อกระจก ช่วยป้องกันผิวที่อาจเกิดจากอันตรายของรังสีไวโอเลต จึงทำให้ผิวพรรณมีสุขภาพดี แลดูสดใสอยู่เสมอ นอกจากนี้ยังช่วยรักษาสภาพปกติของเซลล์เยื่อบุตาขาว กระจกตา ช่องปาก ทางเดินอาหาร ทางเดินหายใจ รวมถึงทางเดินปัสสาวะให้เป็นปกติและยังช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานได้ดีอีกด้วย
สารสีน้ำเงิน/ม่วง
ผักผลไม้ที่พบ เช่น กะหล่ำปลีม่วง หอมแดง ดอกอัญชัน เผือก มะเขือม่วง ฯลฯ มีสารแอนโธไซยานิน (anthocyanin) ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์และดวงตา ช่วยลดความเสี่ยงจากโรคหัวใจอัมพาต
สารสีขาว/น้ำตาล
ในผักผลไม้ เช่น กระเทียม เซเลอรี่ หอมหัวใหญ่ เห็ด ขิง ข่า ลูกเดือย งาขาว ฯลฯ มีสารอัลลิซิน มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ลดการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งและเนื้องอก ช่วยกระตุ้นเอมไซม์ในการทำลายพิษช่วยลดโคเลสเตอรอลในเลือด และยังยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์
ผักผลแต่ละสีต่างมีประโยชน์แตกต่างกัน ดังนั้นเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดเราจึงควรรับประทานผักผลไม้ให้หลากหลายครบทุกสี
ที่มา : กรมอนามัย กระทรวงสาธารณะสุข
